Çevre ve Şehircilik Bakanlığından:
BİNALAR İLE YERLEŞMELER İÇİN YEŞİL SERTİFİKA UYGULAMA TEBLİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, 23/12/2017 tarihli ve 30279 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Binalar ile Yerleşmeler İçin Yeşil Sertifika Yönetmeliği kapsamında; yeşil sertifika uzmanı, yeşil sertifika değerlendirme uzmanı, yeşil sertifika komisyonu ve değerlendirme kuruluşunun niteliklerini, eğitim ile ilgili hususları, yeşil bina ile yeşil yerleşmelerin değerlendirmesine ilişkin şartları kapsayan değerlendirme kılavuzlarını ve denetlemelere ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, 23/12/2017 tarihli ve 30279 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Binalar ile Yerleşmeler İçin Yeşil Sertifika Yönetmeliğine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu Tebliğde geçen;
a) Bakanlık: Çevre ve Şehircilik Bakanlığını,
b) Belge: Değerlendirme kuruluşu tarafından yapılan değerlendirme sonrası, binaya veya yerleşmeye verilen yeşil sertifikayı,
c) Değerlendirme kılavuzları: Yeşil binalar ile yeşil yerleşmelerin kriterlerini, başvuruların alınmasını ve değerlendirilmesini, belgelendirme usul ve esasları ile yeşil sertifika uzmanı ve yeşil sertifika değerlendirme uzmanlarının niteliklerini içeren Bakanlıkça yayımlanan dokümanları,
ç) Değerlendirme kuruluşu: Binalar ile yerleşmelerin çevresel, sosyal ve ekonomik performanslarını değerlendirme kılavuzlarına göre değerlendirerek, belgelendirilmesinden sorumlu, Bakanlık tarafından yetkilendirilen kuruluşu,
d) Eğitici kuruluş: Binalar ile Yerleşmeler İçin Yeşil Sertifika Yönetmeliği kapsamında yeşil sertifika uzmanlarına eğitim vermek amacıyla Bakanlıkça yetkilendirilmiş kurum veya kuruluşu,
e) Genel Müdürlük: Mesleki Hizmetler Genel Müdürlüğünü,
f) Ulusal yeşil sertifika bilgi sistemi (YeS-TR): Yeşil binalar ile yeşil yerleşmelerin belgelendirme sisteminin çevrimiçi olarak işletilmesi için Bakanlıkça oluşturulan ve değerlendirme kuruluşlarının veri girişine açık olan yazılım programını,
g) Yeşil bina: Yer seçimi, tasarım, inşaat, işletme, bakım, tadilat, yıkım ve atıkların bertarafını kapsayan, yaşam döngüsü boyunca sürdürülebilir, enerji verimli, doğayla uyumlu ve çevreye olan olumsuz etkileri asgari düzeye indirilmiş binayı,
ğ) Yeşil sertifika: Değerlendirme kuruluşu tarafından yapılan değerlendirme sonrası, kuruluşça binaya veya yerleşmeye verilen belgeyi,
h) Yeşil sertifika değerlendirme uzmanı: Değerlendirme kuruluşu bünyesinde görev yapan ve binaların veya yerleşmelerin değerlendirme kılavuzlarına göre değerlendirilmesinden ve puanlanmasından sorumlu olan yeşil sertifika uzmanlarını,
ı) Yeşil sertifika komisyonu: Yeşil binalar ile yeşil yerleşmelere dair sistemin kurulması ve işletilmesine ilişkin usul ve esasları belirleyerek izlenmesinden ve yürütülmesinden sorumlu, Bakanlık bünyesinde kurulan komisyonu,
i) Yeşil sertifika uzmanı: Nitelikleri Bakanlık tarafından belirlenen ve Bakanlık veya Bakanlıkça yetkilendirilmiş kurum ya da kuruluşlar tarafından verilen eğitimde başarılı olan kişileri,
j) Yeşil yerleşme: Yer seçimi, tasarım, inşaat, işletme, bakım, tadilat, yıkım ve atıkların bertarafını kapsayan yaşam döngüsü boyunca sürdürülebilir, enerji verimli, doğayla uyumlu ve çevreye asgari düzeyde zarar veren içerisinde binalar ile yaşamın sürdürülebilmesi için gereken alt ve üst yapıyı içeren alansal büyüklüğü yeşil yerleşme değerlendirme kılavuzunda belirlenen yerleşmeyi,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Değerlendirme Kılavuzları, Eğitici Kuruluş, Değerlendirme
Kuruluşu, Yeşil Sertifika Uzmanları
Değerlendirme kılavuzları
MADDE 4 – (1) Yeşil sertifika sistemini, yeşil bina ile yeşil yerleşmelerin değerlendirilmesi ile ilgili hususları, yeşil sertifika uzmanı ve yeşil sertifika değerlendirme uzmanı niteliklerini içeren; yeşil bina değerlendirme kılavuzu Ek-1’de, yeşil yerleşme değerlendirme kılavuzu Ek-2’de yer almaktadır.
Eğitici kuruluşlar
MADDE 5 – (1) Bakanlık veya sürdürülebilir binalar ile sürdürülebilir yerleşmeler gibi konularda faaliyet gösteren bu Tebliğ kapsamında Bakanlıkça yetkilendirilen kamu veya özel hukuk hükümlerine tabi kamu tüzel kişiliğini haiz kurum ve kuruluşlar, üniversiteler, sivil toplum kuruluşları eğitici kuruluş olarak faaliyet gösterir.
(2) Eğitici kuruluşlar; başvuruda bulunan yeşil sertifika uzmanı adaylarından, Ek-3’te yer alan yeşil sertifika eğitimine ilişkin hususlar dâhilinde verilecek eğitim neticesinde yapılacak sınav sonucunda, 100 üzerinden 70 ve üstünde puan alarak başarılı olanları YeS-TR’de yeşil sertifika uzmanı olarak tanımlar ve 10 iş günü içerisinde Bakanlığa yazı ile bildirirler.
(3) Eğitici kuruluşlar; eğitim verdikleri yeşil sertifika uzmanı adaylarına ait başvuru evrakını, eğitimlerine ve sınavlarına ait bilgi ve belgeleri; talep edildiğinde Bakanlığa sunmak üzere en az on yıl süre ile arşivlemekle yükümlüdürler. Eğitici kuruluşlar, faaliyetlerinin ya da yetkilerinin sonlanması halinde bu arşivi Bakanlığa teslim etmekle yükümlüdür.
Değerlendirme kuruluşu
MADDE 6 – (1) Aşağıdaki şartları sağlayan ve Bakanlık tarafından yetkilendirilen kamu veya özel hukuk hükümlerine tabi kamu tüzel kişiliğini haiz kurum ve kuruluşlar, üniversiteler, sürdürülebilir binalar ile sürdürülebilir yerleşmeler gibi konularda faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşları, değerlendirme kuruluşu olarak faaliyet gösterirler:
a) Ek-1 ve Ek-2’deki değerlendirme kılavuzlarına göre bina veya yerleşmeyi değerlendirebilecek nitelik ve sayıda yeşil sertifika değerlendirme uzmanlarını bünyesinde bulundurmak.
b) Bakanlık tarafından belirlenen yetkilendirme ücretini Bakanlık Döner Sermaye İşletme Hesabına yatırmak.
(2) Bakanlık tarafından yetkilendirilen değerlendirme kuruluşlarına Ek-4’te belirtilen yetki belgesi verilir.
(3) Alınan yetki belgesinin geçerlilik süresi 10 yıldır. Bu sürenin bitiminde yeniden başvuru işlemleri gerçekleştirilir. Geçerlilik süresi içinde her yıl Bakanlık tarafından belirlenen yıllık aidat Bakanlık Döner Sermaye İşletme Hesabına yatırılır.
(4) Bakanlık tarafından belirlenen yıllık aidatı ödemeyen kuruluşlar faaliyetlerini yürütemezler.
(5) Değerlendirme kuruluşunun idarecileri ve yeşil sertifika uzmanlarının, değerlendirme hizmeti sunacağı binanın veya yerleşmenin sahibi ya da temsilcisi ile herhangi bir bağı olamaz. Yeşil sertifika uzmanları; kendisinin, aralarında evlilik bağı kalksa bile eşinin, kendisi veya eşinin alt soy veya üst soyunun, kendisi ile arasında evlatlık bağı bulunanın, üçüncü derece de dâhil olmak üzere kan bağı veya evlilik bağı kalksa dahi kayın hısımlığı bulunanın binasına veya yerleşmesine değerlendirme hizmeti sunamaz. Değerlendirme kuruluşu ve yeşil sertifika değerlendirme uzmanları bağımsız ve üçüncü bir taraf niteliğinde olmalıdır.
(6) Değerlendirme kuruluşunun idarecileri ve personeli, belgelendirmeye konu binayı veya yerleşmeyi tasarlayan, inşa eden, mülkiyetine alan, binanın işletmesini gerçekleştiren kişiler veya bu kişilerin yetkili temsilcisi olamaz.
Yeşil sertifika uzmanları
MADDE 7 – (1) Ek-1 ve Ek-2’de yer alan değerlendirme kılavuzlarında belirtilen mesleklere sahip kişiler yeşil sertifika uzmanı eğitimine katılabilirler.
(2) Alınan yetkinin geçerlilik süresi 10 yıldır. Bu sürenin bitiminde yeniden sınava girilerek, sınavdan 100 üzerinden en az 70 puan alınması hâlinde yeşil sertifika uzmanlığı yenilenir.
(3) Değerlendirme kılavuzlarında Bakanlık tarafından versiyon değişikliği yapılması durumunda yetkisi devam eden yeşil sertifika uzmanları güncel versiyon hakkında eğitici kuruluştan Bakanlıkça belirlenen içerikte eğitim alır. Aksi halde eğitim almayan uzmanın yetkisi askıya alınır.
(4) Değerlendirme kuruluşunda çalışan yeşil sertifika uzmanları, yeşil sertifika değerlendirme uzmanı olarak nitelendirilirler ve değerlendirme kuruluşu bünyesinde çalıştıkları sürece yeşil sertifika uzmanı olarak faaliyet gösteremezler.
(5) Bakanlığın merkez ve taşra teşkilatında çalışmakta olup, değerlendirme kılavuzlarında belirtilen yeşil sertifika uzmanı mesleklerini haiz personelden;
a) Yeşil sertifika ile ilgili faaliyetler kapsamında en az 3 yıl görev yapmış olanlar ile bu birimlerde şube müdürü ve üzeri görevlerde en az 2 yıl çalışmış olanlar,
b) Uluslararası kabul görmüş benzer yeşil sertifika programlarından belge sahibi olanlar ile yeşil sertifika değerlendirme kılavuzları kapsamındaki ana kategorilerden yapı malzemesi ve yaşam döngüsü, enerji kullanımı ve verimliliği, su ve atık yönetimi kategorilerinde yer alan konular ile ilgili teknik birimlerde en az 4 yıl çalışmış olanlar,
yeşil sertifika uzmanı olmaya hak kazanır.
Denetleme
MADDE 8 – (1) Bakanlık, eğitici kuruluşları, değerlendirme kuruluşlarını, yeşil sertifika uzmanlarını ve yeşil sertifika değerlendirme uzmanlarını denetlemeye yetkilidir.
(2) Yapılacak denetim neticesinde, eğitici kuruluşların, değerlendirme kuruluşlarının, yeşil sertifika uzmanlarının ve yeşil sertifika değerlendirme uzmanlarının görevlerinin gereğini yerine getirmediğinin tespit edilmesi hâlinde; ilgililer hakkında Binalar ile Yerleşmeler İçin Yeşil Sertifika Yönetmeliğine göre işlem yapılır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Diğer hükümler
MADDE 9 – (1) Eğitici kuruluşlar ile değerlendirme kuruluşlarının Ulusal Elektronik Tebligat Sistemi (UETS)’ne kayıtlı elektronik tebligat adresi edinmiş olduğuna dair yazılı beyanının olması ve bu adreslerinin YeS-TR yazılımında tanımlı olması gerekmektedir.
Yürürlük
MADDE 10 – (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 11 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Çevre ve Şehircilik Bakanı yürütür.